Styl mauretański w Polsce - poznaj cechy architektury mauretańskiej. Styl neomauretański na fali romantycznego zainteresowania Orientem

WSZYSTKO, CO MUSISZ WIEDZIEĆ:

Styl mauretański to wyjątkowy nurt architektoniczny, który czerpie inspiracje z kultury arabskiej i osmańskiej. Charakteryzują go bogate zdobienia, motywy roślinne i arabeski, a także łukowate sklepienia i kopuły. Styl ten był popularny w Europie XIX wieku, szczególnie w Hiszpanii, Anglii, Francji i Rosji, gdzie pojawił się jako neomauretański, wkraczając do architektury, malarstwa i literatury.

Wnętrza urządzone w stylu mauretańskim zachwycają przepychem i elegancją. Dominuje w nich intensywna kolorystyka – czerwień, błękit, żółć i zieleń, a dekoracje tworzą luksusowy klimat sprzyjający relaksowi. Kluczowe są bogato zdobione meble, miękkie tkaniny i charakterystyczne elementy, jak lampiony czy misternie zdobione kolumny.

Poznaj charakterystyczne cechy stylu mauretańskiego

Styl mauretański dość jednoznacznie kojarzy się z krajem w północnej Afryce – Mauretanią. I tu niespodzianka, bo wcale nie powstał na bazie mauretańskiej tradycji. Za to bogato czerpał inspiracje z krajów arabskich i osmańskich, w których dominował Islam.

Chyba najprościej będzie scharakteryzować ten styl, odnosząc się do Baśni 1001 Nocy. Ma być strojnie, z przepychem, ale też swobodnie, bo styl mauretański był mocno kojarzony z wnętrzami przeznaczonymi do relaksu i rozrywki. Dużą uwagę przywiązuje się do szczegółów i detali – ten styl nie zna minimalizmu, kocha za to wszelkie zdobienia, złocenia, dekoracyjne tapety na ścianach, koronkowe wykończenia mebli i dodatków. Dużą rolę odgrywają motywy roślinne wykorzystywane na wszelkie możliwe sposoby. Bardzo charakterystyczne dla stylu mauretańskiego są arabeski.

Orient charakterystyczny dla romantyzmu - widoczny w malarstwie oraz literaturze XIX wieku

Styl mauretański rozwinął się w Europie w XIX wieku i był tchnieniem nowości. Zanim na dobre opanował wnętrza, rozgościł się w literaturze i malarstwie. Szczególnie upodobała sobie styl mauretański poezja, a wiersze miłosne wyraźnie nawiązywały do kultury osmańskiej i arabskiej.

Malarstwo w stylu mauretańskim było bardzo kolorowe i szczegółowe. Połączenie dominującego w Polsce romantyzmu z elementami charakterystycznymi dla sztuki Orientu pozwoliło stworzyć lekkie w odbiorze i bardzo oryginalne dzieła sztuki. Niektóre sprzedawane są na aukcjach do dziś.

Styl mauretański i jego popularność w Europie

Popularność stylu mauretańskiego w architekturze i sztuce dziewiętnastowiecznej Europy rozwinęła się na fali jego nowości. Początkowo za ojczyznę tego stylu w Europie uważano Hiszpanię, w tamtym okresie mocno zislamizowaną. Alhambra, przepiękny arabski pałac, cel wielu odwiedzających Hiszpanię turystów, jest chyba najlepszym przykładem rozwoju nurtu mauretańskiego w architekturze i wnętrzach.

Styl mauretański bardzo szybko rozprzestrzenił się na całą Europę, szczególnie mocno zaznaczając swoją obecność w Anglii i Francji, a także w Rosji.

Mauretański styl w architekturze

Orientalne motywy, łukowate sklepienia, wszechobecne dekoracje wykorzystujące motywy roślinne i arabeski, płaskorzeźby, kolumny – bogactwo formy i i przepych – tak styl mauretański zaznaczył swoją obecność w architekturze. Zewnętrznie widać bardzo wyraźne nawiązanie do arabskich pałaców – podkreślają to zwieńczenia budynków w kształcie dużych kopuł. Mauretański styl w architekturze nie lubi bowiem tego, co proste i kanciaste. Dużo lepiej sprawdzają się wszelkie obłe formy, stąd właśnie łukowate wykończenia drzwi i okien.

Konstrukcje w stylu mauretańskim

Sztandarową konstrukcją w stylu mauretańskim jest dobrze zachowana do dziś, wspomniana wyżej Alhambra. Jednak w Hiszpanii zachowało się więcej budowli, które zasługują na miano przedstawicieli tego nurtu – choćby Alcazar w Sewilli. Warto też pamiętać, że tego typu budowle można podziwiać w Europie Wschodniej, choćby na Krymie, gdzie znajduje się malowniczy Pałac Woroncowa. W Moskwie i Petersburgu budynków inspirowanych sztuką mauretańską jest tak wiele, że nie ma sensu ich wymieniać. Tam nurt neomauretański rozwinął się po zakończeniu wojny rosyjsko-tureckiej i jest wyraźnie widoczny do dziś jako neorosyjski styl arkadowy.

Oświetlenie – wiszące żyrandole oraz miedziane lampy i eleganckie lampiony

Strojność stylu mauretańskiego zasadza się między innymi w sposobie oświetlania wnętrz. Tu nie ma miejsca na minimalistyczne rozwiązania, za to bardzo chętnie wykorzystywane są duże, okazałe wiszące żyrandole, umocowane do sufitu na miedzianych łańcuchach i mające takie same wykończenia, nierzadko w formie obręczy. Nie brak też lamp i lampionów utrzymanych w podobnym stylu, bardzo charakterystycznych dla wnętrz arabskich i osmańskich.

Paleta kolorów stylu mauretażu i ich nasycone kolory

Mogłoby się wydawać, że tak strojny styl mauretański będzie bazował przede wszystkim na złocie. Tymczasem jest odwrotnie. Złocenia są jedynie dodatkiem, natomiast sztuka mauretańska bazuje na bardzo prostej palecie barw, opierającej się na czerwieni, żółci i błękicie, czyli kolorach podstawowych. Towarzyszy im zieleń, jako jedyny w tym zestawie kolor pochodny. Bardzo istotne jest nasycenie barw. Prawdziwie mauretański styl we wnętrzach nie zna odcieni pastelowych i delikatnych, rozbielonych. Ma być mocno i wyraziście, wręcz jaskrawo.

Cechy wnętrza w stylu mauretańskim

Wnętrza w stylu mauretańskim, obecne także w Polsce, mają zachęcać do odpoczynku i relaksu. Wyjątkiem są te stworzone z myślą o kulcie religijnym, jak synagogi i meczety. Jednakże nawet w ich przypadku próżno doszukiwać się surowości i próby zdystansowania się od odwiedzających wnętrze osób. Styl mauretański, a prawidłowo – neomauretański, ze swoim przepychem i bogactwem zdobień nie ma na celu onieśmielenia kogokolwiek. To zaproszenie do wygody i luksusu. Mocno podkreślają to meble wypoczynkowe wykorzystywane w stylu mauretańskim – miękkie, pikowane, rozłożyste, obszerne.

Ogród w stylu mauretańskim - cechy konstrukcyjne

Mauretańskie ogrody tworzone są z dużo większym przywiązaniem do jakichkolwiek zasad, niż utrzymane w tej samej stylistyce wnętrza. Tu rządzi zasada symetrii, z mocny akcentem na podział ogrodu na cztery strefy i fontannę w centrum. Alternatywnie można ustawić fontanny w centrach czterech stref ogrodu, ale nie można całkowicie z nich zrezygnować.

Mauretańskie ogrody mocno bazują na geometrii, tworząc przestrzeń zachęcającą do spacerów i wypoczynku. Służy temu patio, kolejny element, którego w mauretańskim ogrodzie nie może zabraknąć.

Style projektowania krajobrazu, czyli magiczne mauretańskie ogrody

Ogrody mauretańskie nigdy nie wyglądają przypadkowo i to nie tylko ze względu na ścisłe zasady określające sposób ich tworzenia. Tu ważna jest także roślinność, a ta dobierana jest bardzo starannie, zarówno pod względem wyglądu, koloru, jak i zapachu. Niezależnie od tego, na jakiej szerokości geograficznej będzie tworzony mauretański ogród, zawsze znajdzie się w nim miejsce na rosarium. Róże są podstawą mauretańskiego ogrodnictwa, obowiązkowym składnikiem krajobrazu.

Obowiązkowe elementy projektu wnętrza w stylu mauretańskim

We wnętrzach w stylu mauretańskim nie może zabraknąć motywów roślinnych, zarówno w samej architekturze (zwieńczenia kolumn i łuków), jak i dekoracyjnych dodatkach – narzutach, poduszkach, dywanach, zasłonach. Obowiązkowe są kolumny wyłożone płytkami i w ogóle ceramika jako taka. Meble w stylu mauretańskim są raczej niskie – częściej wykorzystuje się obszerne komody, kufry i skrzynie niż szafy bądź regały. Bardzo charakterystyczny dla stylu mauretańskiego jest brak obrazów, rzeźb, figurek itp. przedstawiających zwierzęta bądź ludzi.